Achtergrond
In vergelijking tot de gemiddelde Nederlander hebben gedetineerden vaker en ernstigere leerachterstanden. Sommigen beheersen de Nederlandse taal nauwelijks en halen het (eind)niveau van de basisschool niet. De meesten hebben geen vervolgonderwijs en/of een beroepsopleiding gevolgd, laat staan die succesvol afgerond. Dit beperkt hun kansen op daadwerkelijke deelname aan de arbeidsmarkt en daarmee aan de Nederlandse samenleving.

Reclassering Nederland: Bureau Buitenland
Bureau Buitenland van Reclassering Nederland bereidt in het buitenland gedetineerde Nederlanders al tijdens hun detentie voor op hun terugkeer naar de Nederlandse samenleving. Detentie in het buitenland resulteert onder de gedetineerden in teleurstelling en vervreemding. Isolement in een vreemde cultuur, met vreemde regels, ver van huis en familie resulteert in sociale beschadiging. Middels begeleiding probeert Reclassering Nederland dit zo veel als mogelijk tegen te gaan. Als onderdeel hiervan kunnen zij bij Eabt voor gedetineerden een verzoek voor een studie insturen. De bijzondere vorm van afstandsonderwijs beperkt enigszins het isolement, de vervreemding en de beschadiging en helpt de gedetineerde zich te richten op de toekomst en zelfontwikkeling. Dit verkleint de achterstand en vergroot de mogelijkheden op re-integratie en op de arbeidsmarkt.

Opleidingsniveau en gevolgen
Wereldwijd zijn zo’n 2600 Nederlanders gedetineerd in buitenlandse gevangenissen. Hiervan komt de helft oorspronkelijk niet uit Nederland, zij zijn geboren en of opgegroeid in de Nederlandse Antillen, Suriname, Indonesië, Marokko, Turkije en diverse Afrikaanse of Oost- en Midden-Europese landen. Deze personen beschikken over de Nederlandse nationaliteit dan wel een geldige verblijfsvergunning. In hun geboorteland zijn zij in hun eigen cultuur en moedertaal opgeleid, soms slechts gedurende een beperkt aantal jaren. Veel van hen beheersen de Nederlandse taal nauwelijks en een beroepsopleiding hebben ze doorgaans niet gevolgd. Hierdoor functioneren zij veelal aan de rand van de Nederlandse samenleving hetgeen de nodige risico’s meebrengt om het criminele pad te gaan bewandelen. Van degenen die wel in Nederland zijn geboren heeft de helft de basisschool niet naar behoren gevolgd en haalt het eindniveau niet. Hierdoor beschikken zij niet over diploma’s van beroepsopleidingen. Het gevolg: een uitkering, flinke schulden. Daarnaast is vaak sprake van een tekort aan sociale vaardigheden, zich uitend in gedragsproblemen en onvermogen om ‘samen’ te leven.

Toekomst
Alleen al beheersing van de Nederlandse taal, basiseducatie en vaardigheidstrainingen vergroten de kansen bij re-integratie in de samenleving. De periode dat gedetineerden noodgedwongen vastzitten kan hiervoor prima worden gebruikt; zo heeft ‘zitten’ een positief en toekomstgericht effect voor zowel de gedetineerde zelf als voor de Nederlandse samenleving. Een geïntegreerde ex-gedetineerde die via inkomsten uit werk in eigen onderhoud voorziet is immers niet langer een zorg en bedreiging voor de burger. Uit onderzoek is gebleken dat succesvolle afronding van beroepsgerichte cursussen de kans op recidive flink beperkt.